W obliczu braku powszechnej zgody co do jednolitej (polskojęzycznej) definicji rozróżniającej busolę i kompas, autorzy za obowiązującą w tym artykule przyjęli definicje uznająca busolę za urządzenie wyposażone w przyrządy celownicze umożliwiające dokładne odczytywanie azymutu w terenie, tym samym uznając za kompas za urządzenie tych przyrządów celowniczych pozbawione.
Busola / kompas jako narzędzia nawigacyjne, są na tyle krytycznym elementem wyposażenia, że podlegają regule duplikacji (a nawet triplikacji) wymuszając na Strzelcu posiadanie dwóch egzemplarzy przenoszonych w różnych miejscach oporządzenia (lub trzech wliczając np.: kompasy guzikowe przenoszone dodatkowo w puszce surwiwalowej).
Busole / kompasy w kontekście zakupowym okazują się elementem co do którego skrajnie odradzane są zakupy tanich zamienników, ze względu na ich niską trwałość, niedokładność/zakłamanie odczytów, krótką żywotność, co powoduje w perspektywie kilku lat, konieczność zakup kolejnych sztuk busoli kiepskiej jakości o sumarycznym koszcie porównywalnym lub przekraczającym koszt jednej busoli dobrej jakości.
Wcześniejszy typ przyrządu nawigacyjnego cechujący się:
Wytrzymałą metalową konstrukcją w postaci zamykanego pudełka (po zamknięciu igła magnetyczna jest blokowana co zabezpiecza ją przed rozmagnesowaniem)
Brakiem lub szczątkowymi przyrządami celowniczymi
Podziałem na modele składające się jedynie z płytki oraz takie wyposażone dodatkowo w zamykaną klapkę z lusterkiem
Nieprzeźroczystym limbusem oraz w przypadku pracy z mapą koniecznością uprzedniego zorientowania mapy (ustawienia tam mapy względem globu ziemskiego by północ magnetyczna pokrywała się z bocznymi krawędziami ramki mapy)
Zazwyczaj pojedynczą linijką wyskalowaną dla jednej wybranej skali
Uznaje się te busole za bardziej odporne na anomalie magnetyczne.
Polecane modele to: Cammenga 3H, Cammenga model 27
Późniejszy typ przyrządu nawigacyjnego cechujący się:
Lekką, plastikową konstrukcją opartą na przeźroczystej płytce z obrotowym limbusem
Przyrządami celowniczymi w postaci muszki (struna) oraz szczerbinki zintegrowanej z pryzmatem umożlwiającym jednoczesne celowanie i odczytywanie azymutu w terenie
Przeźroczystym, obrotowym limbusem wyposażonym w południki pomocnicze pozwalającym na szybką prace z mapą bez konieczności orientowania jej.
Najczęściej z wieloma różnymi linijkami wydrukowanymi na plastikowej płytce
Uznaje się te busole/kompasy płytkowe powinny być zabezpieczone w czasie transportu (np. kieszenią z 2 warstw karimaty)
Polecane modele to: Lusterkowe modele Silva tj. Ranger, Expedition, 16DCL-6400/360
Sposób wykonania normy
Strzelec w umundurowaniu polowym z etatową bronią i wyposażeniem zajmuje miejsce w punkcie (stanowisku) obserwacyjnym i prowadzi obserwację w sektorze określonym przez sprawdzającego. Po podaniu przez prowadzącego azymutu magnetycznego, na jego komendę (sygnał) żołnierz wskazuje kierunek odpowiadający podanemu azymutowi.
Czas trwania czynności
nie dłużej niż 40 sekund od momentu podania komendy (sygnału) do wskazania kierunku.
Błędy powodujące niezaliczenie normy
przekroczenie czasu wykonania normy,
błąd w wyznaczeniu kierunku przekraczający 5°.
Kryterium oceny
Zaliczył / Nie zaliczył
Sposób wykonania normy
Strzelec w umundurowaniu polowym z etatową bronią i wyposażeniem zajmuje miejsce w punkcie (stanowisku) obserwacyjnym i prowadzi obserwację w sektorze określonym przez sprawdzającego. Po wskazaniu przez prowadzącego kierunku/dozoru, na jego komendę (sygnał) żołnierz podaje azymut magnetyczny odpowiadający wskazanemu kierunkowi/dozorowi.
Czas trwania czynności
nie dłużej niż 40 sekund od momentu podania komendy (sygnału) do podania azymutu.
Błędy powodujące niezaliczenie normy
przekroczenie czasu wykonania normy,
błąd w wyznaczeniu azymutu przekraczający 5°.
Kryterium oceny
Zaliczył / Nie zaliczył